Een project door Pilgrim Harbour, voorheen Historisch Genootschap Delfshaven in uitvoering genomen.
| Dossier Dubbelde Palmboom | Pand: Voorhaven 12, bouwdatum 1825 Dossier begindatum: medio 2018 Status: dit project loopt nog |
Beschrijving
In 1825 werd het pand gebouwd als graanpakhuis Denemarken, in opdracht van Abraham Rijckevorsel. Hij was handelaar in granen en tevens de eerste voorzitter van de Rotterdamse Kamer van Koophandel.
In 1860-1861 werd het pand ingrijpend verbouwd tot distilleerderij en kreeg het de naam Dubbelde Palmboom. Vanaf 1910 was in het pand een kistenfabriek van de firma Nijman gevestigd.
Na een lange periode van leegstand werd eind jaren zestig besloten het historische karakter van Delfshaven te versterken en gebouwen te restaureren. Het pand onderging in 1975 een ingrijpende verbouwing, waarbij het de huidige dubbele klokgevel kreeg. Hier werd Historisch Museum Dubbelde Palmboom gevestigd, als dependance van Museum Rotterdam. Het museum werd 11 september 1975 door burgemeester André van der Louw geopend.
In 1996 en 1997 werd het pand geheel gerenoveerd en het museum opnieuw ingericht, teneinde het toegankelijker en overzichtelijker te maken. Men zorgde er wel voor dat het ongepolijste, ambachtelijke karakter van een oud pakhuis daarbij bewaard bleef.
In 2012 moest het museum sluiten als gevolg van grote bezuinigingen bij de gemeente Rotterdam.
Sindsdien staat het gebouw leeg.
Vanaf het moment van oprichting heeft ons genootschap aandacht gehad voor de Dubbelde Palmboom, het voormalige Historisch Museum Dubbelde Palmboom dat tot 2012 fungeerde als publiekstrekker voor Historisch Delfshaven. Daarom volgen wij met belangstelling de nu weer oplaaiende discussie over de toekomst van de Dubbelde Palmboom. In onze discussienota over de door ons gewenste toekomst van Historisch Delfshaven, elders op deze site te lezen, formuleerden wij het als volgt:
Bij de vergroting van het aanbod aan interessante objecten moet natuurlijk als eerste genoemd worden de Dubbelde Palmboom. Het was een ramp voor Delfshaven maar eigenlijk voor heel Rotterdam dat het historisch museum aldaar gesloten werd. Het huidige Museum Rotterdam mag nauwelijks als alternatief daarvoor beschouwd worden. Onlangs nog heeft het Genootschap Historisch Delfs Haven de suggestie gedaan om, tijdens de verbouwing van Boymans, de Dubbelde Palmboom tijdelijk in te zetten als dependance voor de keramiekverzameling.
Maar natuurlijk moet er dan direct nagedacht worden over de invulling van het pand voor de periode daarna. Wat ons betreft: wederom een historisch museum, eventueel gezamenlijk met de gemeente Delft gezien de gemeenschappelijke geschiedenis van Delft en Delfshaven en eventueel een Oudheidskamer t.b.v. het Genootschap.
Over onze suggestie de keramiekcollectie van Boijmans tijdelijk te stallen in de Dubbelde Palmboom hebben wij in het voorjaar van 2018 nog overleg gevoerd met het Museum Boijmans Van Beuningen. Jammer genoeg had men voor de periode van de verbouwing inmiddels andere oplossingen bedacht. Wel zijn wij blijven lobbyen voor een museale invulling.
Stadsherstel
De Stadsherstel NV was al langere tijd in overleg met de gemeentelijke afdeling Vastgoed over de invulling en de aankoop van de Dubbelde Palmboom. Hun voorstellen zijn vervat in een brochure die via bijgaande link is te lezen: document in PDF. Met deze voorstellen wil Stadsherstel recht doen aan de monumentale functie die dit pand en aan een publieksfunctie ten behoeve van het stadsdeel en Historisch Delfshaven. Hoewel Stadsherstel niet direct toeschrijft naar een museale functie zijn daar in de voorgestelde opzet wel degelijk mogelijkheden voor. Wij voeren onze lobby activiteiten daarom ook uit in nauwe afstemming met Stadsherstel. Gesprekken over deze voorstellen vinden al sedert 2013 plaats en hebben tot nu toe niets opgeleverd: De afdeling Vastgoed van de gemeente komt met andere waardetaxaties van het pand dan Stadsherstel. Vastgoed lijkt daarmee uit te gaan van andere functies: het maakt natuurlijk nogal wat uit of je een pand taxeert met als doel een gemengde of culturele bestemming of met als bestemming het ombouwen tot luxe appartementen. Klaarblijkelijk gaat het de afdeling Vastgoed van de gemeente om dat laatste.
De Gebiedscommissie
De Gebiedscommissie Delfshaven heeft in deze een adviserende stem naar de wethouder en de gemeenteraad. Bovenstaand onderwerp is aan de orde geweest in de gebiedscommissie aan de hand van een adviesnotitie, te lezen via bijgaande link: document in PDF. Advies aan het stadsbestuur is het belang van Historisch Delfshaven nadrukkelijk mee te wegen en daarbij ook te kijken naar het plan van Stadsherstel NV. Dit advies is met een overgrote meerderheid overgenomen door de Gebiedscommissie.
De Gemeenteraad
Ook de gemeenteraad is inmiddels betrokken bij deze discussie: een aantal raadsleden heeft vragen gesteld aan de verantwoordelijke wethouder Kurvers van Stadsontwikkeling. Via bijgaande link de opmerkingen van de zijde van deze gemeenteraadsleden: document in PDF. Naar aanleiding van dit schrijven heeft in de gemeenteraad van 12 juli 2018 een kort debat plaatsgevonden. Het onderwerp komt uitgebreider terug in de gemeenteraadscommissie Ruimtelijke Ordening. In het korte debat werd al wel duidelijk waarop de discussie zich zal toespitsen: Ga je bij verkoop van gemeentelijk vastgoed uit van een maximale opbrengst van het pand ongeacht de functie, of houdt je bij de waardebepaling en de functie van het vastgoed ook rekening met wat er noodzakelijk is voor Delfshaven?
Rotterdam Festivals
Ook Rotterdam Festivals heeft over deze kwestie gesprekken aangevraagd met de wethouders Kurvers die over het vastgoed gaat en Kasmi die verantwoordelijk is voor cultuur. Waarom bemoeit Rotterdam Festivals zich hiermee? Zij zijn zich nu al aan het warmlopen voor het jaar 2020. Dat is de herdenking van vier eeuwen Pilgrimfathers: immers in 1620 begonnen zij aan de grote oversteek. Er worden in dat jaar veel, ook hooggeplaatste gasten, uit Amerika verwacht. Het is dan wel zaak dat Rotterdam en Delfshaven laten zien dat zij ook belang hechten aan de geschiedenis. (PDF)
Hoe nu verder?
Alle partijen dringen aan op een snelle besluitvorming. De nu al jaren durende leegstand leidt alleen maar tot verdere achteruitgang van de kwaliteit van het pand en daarmee tot verhoging van de kosten om er ooit weer iets moois van te maken. Dit najaar zal de kwestie op de agenda komen van de gemeenteraadscommissie Ruimtelijke Ordening.
Het standpunt van het Genootschap is duidelijk: wij willen een publieke functie voor de Dubbelde Palmboom, zo mogelijk met een ten minste gedeeltelijke museale invulling ervan.
Maar eigenlijk willen we meer: Laat de gemeenteraad, en laat de wethouders eens nadenken over wat ze nou precies willen met het kleine juweeltje dat Historisch Delfshaven voor de stad is, of zou kunnen zijn. Daarbij niet alleen kijken vanuit de blik van het vastgoed meneer Kurvers, maar ook vanuit de blik van cultuurhistorie, meneer Kasmi.
Wij doen in ieder geval de belofte deze discussie te blijven volgen, en waar dat binnen onze mogelijkheden ligt mede de richting ervan te bepalen.
De Dubbelde Palmboom wordt verkocht maar voor hoeveel en aan wie?
Artikel in NRC op 10 september 2018 (link jpg)
26 september 2018 – Artikel in Vers Beton
Alleen voor de hoogste bieder gaat de rode loper uit
Gemeente Rotterdam – 15 november 2018 – Betreft: planning en tussenstand diverse moties, toezeggingen en schríftelijke vragen. Besluit wordt uitgesteld (link PDF)